Kancelaria Adwokacka, adwokat Maciej Michalski tel.: 603 121 704 – adwokat rodzinny Legnica, kancelaria adwokacka Polkowice
Od 30 lipca 2020 r. obowiązują nowe zasady prowadzenia egzekucji z dorobkowego majątku małżonków. Osoba mająca zaległości podatkowe i pozostająca w związku małżeńskim, ryzykuje egzekucję nie tylko z majątku osobistego, ale również z majątku zgromadzonego wspólnie z małżonkiem. Rozwód, separacja, czy też intercyza nie zawsze uchroni nas przed odpowiedzialnością za niezapłacone podatki współmałżonka.
Wspólny majątek
Z mocy ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje wspólność majątkowa. W skład majątku wspólnego wchodzą przedmioty majątkowe nabyte przez oboje małżonków lub jednego z nich w trakcie trwania małżeństwa. W szczególności jest to wynagrodzenie za pracę, dochody z majątku wspólnego, z działalności gospodarczej i środków zgromadzonych na rachunku otwartym lub pracowniczym funduszu emerytalnego każdego z małżonków.
Podatnik jest dłużnikiem podatkowym, czyli jest podmiotem zobligowanym do świadczeń podatkowych. Za podatki odpowiada on całym swoim majątkiem. Jeśli podatnik pozostaje w związku małżeńskim i posiada zaległości podatkowe, to musi się liczyć z zajęciem majątku wspólnego swojego i małżonka oraz majątku osobistego. Stanowi o tym art. 29 § 1 Ordynacji podatkowej. Tak więc oboje małżonkowie ponoszą konsekwencje wynikające z niezapłaconych podatków przez jednego z małżonków.
Niemniej egzekucja nie może zostać przeprowadzona z majątku osobistego współmałżonka podatnika, czyli z:
- przedmiotów majątkowych nabytych przed zawarciem małżeństwa;
- przedmiotów majątkowych nabytych poprzez dziedziczenie, darowiznę lub zapis;
- praw majątkowych wynikających ze wspólności łącznej, które podlegają odrębnym przepisom (udziały w spółce cywilnej);
- przedmiotów majątkowych służących do osobistych potrzeb małżonka;
- praw niezbywalnych przysługujących tylko jednej osobie;
- przedmiotów uzyskanych tytułem odszkodowania za uszkodzenie ciała lub uszczerbek na zdrowiu; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- przedmiotów majątkowych uzyskanych z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
- praw autorskich, praw twórcy i pokrewnych;
- przedmiotów majątkowych nabytych w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Warto też nadmienić o zasadach podatku dochodowego od osób fizycznych dla małżonków wspólnie się rozliczających z urzędem skarbowym. Ponoszą oni solidarną odpowiedzialność za zapłatę podatków, które wynikły ze wspólnego zeznania. Każde z małżonków ma obowiązek i prawo uregulować w całości podatek. Jeśli nie zostanie to zrobione, to urząd skarbowy może dochodzić spłaty części lub całości podatku od każdego z małżonków osobno lub od obojga łącznie.
Intercyza i rozwód
Między małżonkami z chwilą zawarcia związku małżeńskiego powstaje wspólność majątkowa. Jednakże poprzez umowę można ustanowić rozdzielność majątkową. Taka umowa może zostać zawarta zarówno przed małżeństwem, jak i później w trakcie jego trwania. Jednak prawo nie działa wstecz i skutki takiej umowy nie mają zastosowania do zobowiązań podatkowych powstałych przed zawarciem tejże umowy.
Rozwód lub separacja nie uwalnia od odpowiedzialności za zaległości podatkowe współmałżonka powstałe w trakcie wspólności majątkowej. Osoba rozwiedziona bądź pozostająca w separacji może odpowiadać za zaległości podatkowe małżonka. Urząd skarbowy orzeka o tym w formie decyzji. Odpowiedzialność podatkowa małżonka za zobowiązania rozciąga się na cały jego majątek i domyślnie udziały we wspólnym majątku są równe, czyli wynoszą po 50 procent. Jednakże można z ważnych powodów żądać, aby ustalono udziały uwzględniając stopień, w jakim małżonkowie przyczynili się do powstania majątku wspólnego np. w proporcjach 60% i 40%. Brany jest przy tym pod uwagę także nakład pracy związany z wychowaniem dzieci i prowadzeniem gospodarstwa domowego.
Nadto małżonek pomimo pozostawania w separacji lub podpisania intercyzy, odpowiada za długi współmałżonka prowadzącego własną firmę, jeśli pomaga w jej prowadzenie i przy tym osiąga korzyści. Wówczas odpowiedzialność małżonka za zobowiązania podatkowe rozciąga się do wysokości uzyskanych korzyści.
W przypadku wątpliwości, pytań i spraw bardziej złożonych pozostajemy do Państwa dyspozycji.
Adwokat Maciej Michalski tel.: 603 121 704
